มาตรา 1480   เพิกถอนนิติกรรมโฉนดห้ามโอน 10 ปี

 มาตรา 1480 การจัดการสินสมรสซึ่งต้องจัดการร่วมกัน หรือต้องได้รับ ความยินยอมจากอีกฝ่ายหนึ่งตาม มาตรา 1476 ถ้าคู่สมรสฝ่ายหนึ่งได้ ทำนิติกรรมไปแต่เพียงฝ่ายเดียว หรือโดยปราศจากความยินยอมของคู่ สมรสอีกฝ่ายหนึ่ง คู่สมรสอีกฝ่ายหนึ่งอาจฟ้องให้ศาลเพิกถอนนิติกรรม นั้นได้ เว้นแต่คู่สมรสอีกฝ่ายหนึ่งได้ให้สัตยาบันแก่นิติกรรมนั้นแล้ว หรือ ในขณะที่ทำนิติกรรมนั้นบุคคลภายนอกได้กระทำโดยสุจริตและเสียค่า ตอบแทน

  การฟ้องให้ศาลเพิกถอนนิติกรรมตามวรรคหนึ่ง ห้ามมิให้ฟ้องเมื่อพ้น หนึ่งปีนับแต่วันที่ได้รู้เหตุอันเป็นมูลให้เพิกถอนหรือเมื่อพ้นสิบปีนับแต่ วันที่ได้ทำนิติกรรมนั้น

เพิกถอนนิติกรรมโฉนดห้ามโอน 10 ปี

สามี-ภริยามีสินสมรสเป็นที่ดิน 1 แปลง ภริยามีชื่อในโฉนดเพียงผู้เดียว และเป็นโฉนดห้ามโอนภายใน 10 ปี ภริยานำที่ดินไปขายให้จำเลยที่ 2 สามีลงชื่อเป็นพยานในการซื้อขายด้วยและส่งมอบการครองครองให้จำเลยที่ 2 ทำประโยชน์แล้วต่อมาขายที่ดินให้จำเลยที่ 3   สามีมาฟ้องให้เพิกถอนนิติกรรมซื้อขาย อ้างว่าทำนิติกรรมไปโดยไม่ได้รับความยินยอมของสามี และอยู่ระหว่างห้ามโอนตามกฎหมายศาลชั้นต้นยกฟ้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน  ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า สามีลงชื่อเป็นพยานในการซื้อขายที่ดินถือได้ว่าสามีรู้เห็นยินยอมและให้สัตยาบันการทำสัญญาการซื้อขายด้วย จึงถือได้ว่าจำเลยที่ 2 การกระทำไปโดยสุจริตและเสียค่าตอบแทน ย่อมได้รับยกเว้น สามีจึงไม่อาจฟ้องขอให้ศาลเพิกถอนนิติกรรมการซื้อขายได้
 คำพิพากษาศาลฎีกาที่  6977/2551
 
          โจทก์และจำเลยที่ 1 ซึ่งเป็นสามีภริยากัน ทำสัญญาขายที่ดินพิพาทให้แก่สามีจำเลยที่ 2 โดยโจทก์ลงชื่อเป็นพยานในสัญญา โจทก์และจำเลยที่ 1 ได้รับเงินค่าที่ดินและส่งมอบโฉนดที่ดินและสามีจำเลยที่ 2 เข้าครอบครองทำประโยชน์ในที่ดินพิพาทแล้ว เพียงแต่ยังมิได้มีการจดทะเบียนโอนแก่กัน เนื่องจากที่ดินพิพาทมีข้อกำหนดห้ามโอนภายใน 10 ปี นับแต่วันออกโฉนด แม้โจทก์จะอ้างว่าสัญญาซื้อขายที่ดินพิพาททำขึ้นภายในกำหนดเวลาห้ามโอน จึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย แต่ก็เป็นคนละส่วนกับการที่โจทก์ลงชื่อเป็นพยานในสัญญาซึ่งถือได้ว่า โจทก์รู้เห็นยินยอมและให้สัตยาบันการทำสัญญาซื้อขายที่ดินพิพาท เป็นเหตุให้จำเลยที่ 2 เข้าใจโดยสุจริตว่าโจทก์ยินยอมในการขายที่ดินตั้งแต่แรกแล้ว โจทก์จึงไม่อาจฟ้องขอให้เพิกถอนนิติกรรมซื้อขายที่ดินระหว่างจำเลยที่ 1 และที่ 2 ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1480 วรรคหนึ่ง และไม่อาจฟ้องขอให้เพิกถอนนิติกรรมการซื้อขายที่ดินพิพาทระหว่างจำเลยที่ 2 และที่ 3 ได้ โดยไม่จำต้องวินิจฉัยว่าจำเลยที่ 3 ซื้อที่ดินพิพาทโดยสุจริตหรือไม่